Firma Social Media London Style, którą założyłem w 2011 roku w Londynie, a później przeniosłem do Polski w tym roku obchodzi swoje 10-lecie. Z tej okazji chciałem się z Wami podzielić moimi doświadczeniami, błędami, które popełniłem i lekcjami jakie wyniosłem w trakcie tej podróży.
Gdy pisze ten artykuł jesteśmy w trakcie 3 fali globalnej pandemii Covid-19, wiele krajów dotknął lockdown, firmy masowo bankrutują, a duch przedsiębiorczości czy pomysł założenia własnej firmy w mojej ocenie jest zagrożony. Pomimo tego jednak wierzę w to, że Polacy są jednym z najbardziej przedsiębiorczych narodów na świecie, a własna firma pomimo niesprzyjających okoliczności właściwym i słusznym wyborem. Dla niektórych z was moje wnioski i doświadczenia mogą być oczywiste, dla innych mogą okazać się niezwykle przydatne. Jedno jest pewne :) mam nadzieję, że pozwolą Wam uniknąć błędów, które ja popełniłem.
Zanim zacznę chciałbym się Wam pochwalić co udało nam się osiągnąć w trakcie tych 10 lat. Pomimo wielu porażek jakie spotkałem w trakcie zarządzania SMLS udało mi się wraz z moim zespołem również osiągnąć wiele sukcesów. W ciągu 10 lat obsłużyliśmy ponad 500 firm w Polsce jak i na świecie, przeprowadziliśmy kilkaset szkoleń oraz kilkaset kampanii dla naszych klientów, zostaliśmy partnerem Linkedin w zakresie Talent Solutons na obszarze EMEA, wyłącznym w Polsce.
1. Stawiaj sobie cele
Brak planowania i stawiania sobie celów biznesowych to jak wybranie się na lotnisko bez pomysłu na to gdzie chcemy dolecieć. Stawiaj sobie cele i dąż do nich. Dzięki temu wszystko co będziesz robił w magiczny sposób przybliży cię do nich i pozwoli ci przetrwać każdą nawet najcięższą chwilę. Gdy będziesz planował swoje działania i stawiał sobie cele pamiętaj o metodzie S.M.A.R.T ( specific/specyficzny, measurable/mierzalny, achieveable/osiągalny, realistic/realny, timely defined/określonym czasie). Dobrą metodą, którą ja stosuje jest przepisywanie codziennie swoich celów na górze twojej listy „to do” na dany dzień. Dzięki temu nie zapomnisz o nich w gąszczu codziennych obowiązków i mentalnie nastawisz się na ich osiągnięcie. Wszystkie twoje codzienne decyzje i wybory będą podporządkowane pod te właśnie cele.
2. Biznesplan jest niepotrzebny
Wbrew temu co nas uczą w szkołach biznesu twój pomysł na biznes powinien się zmieścić na jednej kartce A4 w myśl zasady KISS (keep it simple stupid). Znaczy to wtedy, że jest wystarczająco prosty i zrozumiały zarówno dla ciebie jak i dla innych. Tradycyjny biznesplan jest jedynie predykcją, która w dalszej perspektywie nijak ma się do rzeczywistości. Rynek weryfikuje wszystko bardzo szybko. Dlatego zamiast tworzenia rozbudowanego biznesplanu skup się na najważniejszych aspektach swojego modelu biznesowego. Co będziesz sprzedawał/oferował, kto będzie twoim klientem/grupą docelową, na czym będziesz budował swoją przewagę konkurencyjną. Pamiętaj, że każdy biznes lub produkt musi rozwiązywać określony problem na rynku. Jeśli twój biznes, produkt lub usługa będzie rozwiązywał ten problem tzn., że jest zapotrzebowanie na twój produkt na rynku.
3. Ludzie
Cokolwiek nie robisz ludzie są najważniejsi. Twój zespół, współpracownicy, klienci, dostawcy. Traktuj wszystkich z należytym szacunkiem, dbaj o swój zespół i pozytywną atmosferę w pracy. Daj się wykazać współpracownikom. Pamiętaj o swoich klientach, sprawdzaj ich poziom satysfakcji i zadowolenia z twoich usług. Celebruj sukcesy, wyciągaj wnioski ze swoich porażek, niech będą lekcją dla Ciebie. Rozliczaj się terminowo z twoimi dostawcami, wasza współpraca jest bardzo istotna dla wszystkich procesów biznesowych w twojej firmie i płynności działania. Pamiętaj, że to co zasiejesz to zbierzesz.
4. USP (Unique selling point) – unikatowa propozycja sprzedaży
Pamiętaj aby twój biznes wyróżniał się na tle konkurencji. Znajdź ten wyróżnik w swoim biznesie, bądź kreatywny. Może to być poziom obsługi, podejście do klienta, opakowanie, sprzedaż, słowem coś co będzie Cię wyróżniało z tłumu. Gdy zaczynaliśmy w 2011 roku to na rynku było bardzo wiele agencji interaktywnych i agencji PR. Było więc ciężko przebić się z tłumu. Dlatego też zaczęliśmy od wąskiej specjalizacji jaką były kampanie rekrutacyjne oraz employer brandingowe w social media. Zapotrzebowanie na tego typu usługi przy wskaźniku bezrobocia w Polsce na poziomie 19 % i rynku pracodawcy było niewielkie. To firmy dyktowały warunki pracownikom. Wiedzieliśmy, że kampanie rekrutacyjne w social media realizują najwięksi gracze w Polsce, międzynarodowe korporacje. Dzięki temu od początku zaczęliśmy budować swoje portfolio od największych firm. Gdy już zostali naszymi klientami i byli zadowoleni z naszego serwisu zaczęliśmy robić również inne rzeczy. Później gdy kampanie te były bardzo popularne na rynku, a specjaliści wręcz poszukiwani mieliśmy już ogromne doświadczenie w tym zakresie i pełne portfolio realizacji.
5. Cash is the king
Gotówka to krwiobieg twojego biznesu. Gdy zaczynaliśmy nie mieliśmy jej wystarczająco dużo. Od początku nie korzystaliśmy z żadnego zewnętrznego finansowania w postaci kredytów i rozwijaliśmy się organicznie, a zarobione pieniądze reinwestowaliśmy w biznes. Dlatego też gdy myślisz o otworzeniu własnej firmy nie korzystaj w pierwszej kolejności z kredytu. Zacznij od zweryfikowania swojego biznesu na rynku, pozyskaj pierwszych klientów, sprawdź model biznesowy. Dopiero wtedy gdy twoje firma będzie się rozwijać, a twój biznes będzie zweryfikowany pomyśl o wsparciu swojej działalności np. kredytem obrotowym. Jeśli nie masz jednak takiej potrzeby, twój biznes rozwija się dynamicznie to zapomnij o tym. Drugim aspektem jest kwestia płatności od twoich klientów za oferowane przez ciebie usługi i kwestia płynności twojej firmy. Tutaj zaczynają się schody gdyż trochę jest z tym problem w Polsce. Pilnuj więc terminowych rozliczeń, rozmawiaj ze swoimi klientami. Pamiętaj wszyscy jesteśmy ludźmi i zawsze możemy po prostu się dogadać. Płynność finansowa twojego biznesu na odpowiednim poziomie gwarantuje bezpieczny i zrównoważony rozwój.
6. Wytrwałość – „No rain no flowers”
Bez wątpienia w trakcie twojej działalności biznesowej będziesz poddany wielu różnym próbom i ciężkim sytuacjom. Nie wiem dlaczego tak się dzieje, ale wydaje mi się, że też jest w tym trochę magii, próba charakteru. Tak jakby niewidzialna siła testowała Ciebie i twoją wytrwałość. Pamiętaj, że nawet jeżeli nie widać żadnego światełka w tunelu, wszystko się wali, nie ma żadnych perspektyw na poprawę to musisz być wytrwały i pozytywnie nastawiony. Wiem, ciężko to zrobić, ale uwierz mi warto. W trakcie swojej działalności nie raz doświadczałem takiej sytuacji, w jednym miesiącu mieliśmy już zamykać biznes, a w następnym zwiększyliśmy sprzedaż o 200 %. Dlatego też bądź wytrwały, działaj i przeczekaj te najgorsze momenty, myśl pozytywnie, a wszystko się ułoży.
7. Ciągła Edukacja
Jeżeli uważałeś, że twoja edukacja zakończy się na studiach czy szkole średniej to jesteś w błędzie. Uczymy się całe nasze życie. Prowadzenie swojej firmy wymaga od Ciebie ciągłego kształcenia się i zdobywania wiedzy. Gdy będziesz prowadził własną firmę to będziesz musiał mieć wiedzę z wielu dziedzin, a mianowicie marketingu, finansów, ekonomii, podatków, zarządzania zasobami ludzkimi, sprzedaży, księgowości. Gdy tak jak ja doradzasz innym firmom będziesz musiał non stop zgłębiać i aktualizować swoją wiedzę. To od Ciebie zależy jak wykorzystasz swój czas. Pamiętaj, wszyscy mamy do dyspozycji tylko 24 h. W chwili obecnej na rynku mamy mnóstwo materiałów, podcastów, książek. Staraj się więc produktywnie wykorzystywać swój czas. Ja słucham około 3-4 h podcastów dziennie, czytam 2 książki miesięcznie, w międzyczasie artykuły, blogi, prasę branżową i inne interesujące mnie informacje związane z moimi pasjami/hobby. Decyzja należy do Ciebie jak wykorzystasz swój czas!
8. Skalowanie biznesu
Gdy zastanawiasz się nad tym jaki biznes otworzyć miej z tyłu głowy, to, że najlepsze są biznesy skalowalne. Tzn. takie, w których możesz mieć jeden produkt i bardzo wielu klientów, a ich obsługa nie wymaga stałego zatrudniania nowych osób czy rozbudowanych struktur. Tego typu konstrukcja twojego biznesu pozwoli na jego skalowanie czyli poszerzanie bazy klientów. Oczywiście aby to robić musisz mieć wypracowane schematy/procesy biznesowe w twojej firmie takie jak m.in. realizacja zlecenia dla klientów.
9. Zorganizowanie firmy
Aby wszystko działało sprawnie w twojej firmie oraz żebyś mógł nazwać się stuprocentowym przedsiębiorcą musisz dążyć do stworzenia procesów biznesowych w twojej firmie i powtarzalnych procedur działania dla twoich współpracowników. Mam na myśli np. takie procesy jak obsługa klienta, obsługa posprzedażowa, praca recepcji, praca działu marketingu lub inne istotne działy z punktu widzenia twojej firmy. Wybierz więc kluczowe działy oraz procesy w twojej firmie i staraj się stworzyć procedury, które będą w jasny sposób przedstawiały jak nowy członek zespołu ma procedować na danym stanowisku. Pozwoli ci to również uniknąć wielu błędów i zaoszczędzić wiele czasu na tłumaczenie kolejnym nowo przyjętym członkom zespołu wszystkiego od początku. Twój zespół skupi się wtedy jedynie na istotnych sprawach, a twoja firma będzie się dynamicznie rozwijać.
10. Bądź twórczy, potrzebujesz 0 zł na starcie na marketing
Nawet jeśli nie masz na początku budżetu na promocję i marketing to nic straconego! W dzisiejszych czasach jest mnóstwo możliwości na darmową reklamę, wystarczy tylko być kreatywnym. Gdy założyłem swoją firmę znalazłem się w podobnej sytuacji, nie mieliśmy zbyt dużo środków na reklamę dlatego też założyliśmy bloga na którym dzieliliśmy się z innymi wiedzą którą posiadaliśmy. W ten sposób mogliśmy pokazywać swoją eksperckość, a słowa kluczowe, których używaliśmy na blogu wysoko pozycjonowały nas w wynikach organicznych google, dzięki którym klienci szukający określonych fraz mogli trafić na nasz blog, a co za tym idzie skorzystać z naszych usług. W jednym z takich cyklu artykułów postanowiliśmy opisać obecność polskich celebrytów w social media. Jednym z case’ów był case Martyny Wojciechowskiej, której obecność w social media była na bardzo wysokim poziomie. Dziennikarka znalazła nasz tekst i opublikowała we wszystkich swoich kanałach social media dzieląc się ze swoimi fanami i na swojej stronie internetowej – to był efekt wow! Znam też przypadki firm, które nie mając klientów rozwiązywały problemy ludzi na forach dyskusyjnych, którzy później skorzystali z ich usług. Jak widzisz możliwości jest wiele, wszystko zależy od Ciebie. Sky’s the limit!
Być może dzisiaj stoisz przed decyzją o otwarciu własnej firmy. Czy własna firma to jest właściwa droga? Każdy musi sam sobie odpowiedzieć na to pytanie. Jedno jest pewne, będziesz potrzebował bardzo dużo energii, samodyscypliny i wytrwałości:)
Korzystając z okazji chciałem podziękować za te 10 lat mojemu zespołowi, klientom, dostawcom i wszystkim tym, których spotkałem na swojej drodze w trakcie tej podroży i od których się wiele nauczyłem. Bardzo Wam za to dziękuje! Trzymam kciuki za Wasze biznesy! Być może masz już swoje doświadczenia biznesowe i chcesz się nimi podzielić w komentarzach. Gorąco do tego zachęcam!
Commentaires